Franklin Tao isimli Asya asıllı greencard sahibi 20 yıldır Kansas Üniversitesi’nde kimya alanında dersler veriyor. Alanında ünlü bir profesör olan Tao son bir yıldır vatana ihanet ile suçlanıyor. Hakkında 20 yıl hapis isteniyor. Avukatı Peter Zeiderberg mahkemede gergin. “Bir casus arıyorlar, ülkenin ticaret sırlarını söyleyen birini arıyorlar. Hiç bulamayacaklar, çünkü yok” diyor.
Trump ABD’sinin yabancı ülkelere karşı tutumunun bir tezahürü olarak FBI 2018 yılında ülkedeki ‘casusluk’ faaliyetlerini yakından izlemeye başladı. Pek çok kişi bu faaliyetler kapsamında soruşturuldu. FBI 2018’den bu yana Çin özelinde, pek çok casusu ABD topraklarında aradı. Bu soruşturmaların çoğu boş çıktı, haziran ayında haklarında dava açılan altı kişi beraat etti.
2019-2020 arasında ABD’de Asya asıllı vatandaşlara karşı işlenen suçlarda yüzde 71 artış görüldü. Bunda Covid-19’un da Çin’de çıkmasının da ciddi etkisi var. ABD’de California’dan seçilen ilk Asya asıllı kadın milletvekili olan Judy Chu, “İş Çinli bilim insanları ve mühendisleri terörize etmeye kadar gitti” demekte.
YAPTIRIMLARI İHLAL ETTİLER Mİ?
Çin’e çalışarak casusluk yaptığı gerekçesiyle soruşturulan kişilerin yüzde 38’inin araştırmacı veya üniversitede öğretmenlik yapması dikkat çekti. Bu kişilerden hiç hüküm giyen olmazken, küçük bir kısmı Çin’e bilgi kaçırmak ile suçlananların yarısı ABD yaptırımlarını ihlal etmekle soruşturuluyor.
ABD Adalet Bakanlığı soruşturmalar hakkında yorum yapmadı. Fakat bakanlıkta görevli Wyn Hornbuckle soruşturmaların ülkeye yönelik bir tehdit baz alınarak yapıldığını, ırkçılık yapılmadığını vurguladı.
ABD, ülkesinde çalışan Çin vatandaşları veya bazı Asya asıllıların ABD teknolojik sırlarını Çin’e kaçırdığından şüphe ediyor. Geçen yıllarda Çinli Huawei’nin ülkenin 5G teknolojisi üzerine çalışması yasaklanmış, şirket kara listeye alınmıştı. Hatta firmanın kurucusunun kızı Kanada’da tutuklanmış, uzun süreli ev hapsinden sonra ülkesine dönebilmişti. Çin’in ABD’deki teknolojik aklı çalmaya çalıştığına yönelik olarak yürütülen soruşturmalarda bugüne kadar 93 savcılık makamı çalıştı.
ÜNİVERSİTEDEN KOVULDU
Suçlamalar arasında absürt sayılabilecekler de var. Örneğin Ohio’da bir hastaneden pediatrik tanı kiti çalan bir insan da teknoloji hırsızlığı ile soruşturulabiliyor.
Devletin Çin Girişimi adını verdiği soruşturma programında düzenlenen ilk iddianame Kimya Profesörü Franklin Tao’ya ait. Tao suçlamaların ardından okulundaki işini kaybederken evi geçindirme görevi eşi Hong’a kalmış. Hong Peng kocasının hukuki masraflarını karşılayabilmek için üç işte birden çalışıyor. Çin’deki ailesinden yüklü miktarda borç almış aynı zamanda lise çağındaki iki çocuğu ile ilgileniyor.
İŞ ARKADAŞI İLE TERSE DÜŞTÜ
Princeton mezunu Tao, 2019 yılında bir akademisyen ile birlikte yaptığı çalışmada emeği sömürüldüğü iddiası ile diğer akademisyen tarafından suçlandı ve kendisinden 310 bin dolar para istendi. Çalışma ABD Enerji Bakanlığı tarafından finanse ediliyordu. Tao bunu kabul etmediğinde karşısındaki kişi gönderdiği bir e-mail’de “Çok sert ve aşırı bir şekilde karşılık vereceğim” diyordu. Sonunda Tao’yu FBI’ya ‘teknoloji casusu’ olarak ihbar etti.
Suçlamalar tam olarak Tao’ya oturmasa da Çinli Fuzhou Üniversitesi ile işbirliği yapmakla suçlandı. Tao’nun bu okulda ders vermek için yaptığı yazışmalar mahkemede delil olarak kullanıldı. Çin asıllı ABD vatandaşı Gang Chen de benzer bir gerekçe ile suçlanıyordu. Okulu MIT, mahkeme masraflarını üstlendi.
Anming Hu isimli başka bir profesör de Tennesee Üniversitesi’nde çalışırken Çin’de 10 bin dolar karşılığında ders vermek ile suçlandı. Aldığı maaş 3 bin dolar olsa da mahkeme ne bu miktarlarda ne de Çinli bir kuruma ders vermesinde usulsüzlük olmadığı sonucuna vardı. Sadece Çin asıllı ABD vatandaşları değil, Çin ile akademik ilişkisi olan pek çok ABD vatandaşı da soruşturuldu fakat elle tutulur bir suçlamada bulunulmadı.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Bloomberg Businessweek’te Sheridan Prasso imzası ile yayımlanan ‘China Initiative Set Out to Catch Spies. It Didn’t Find Many’ isimli makaleden alınmıştır.
Kaynak: Web Özel
