Koronavirüsün doğum yeri olan Çin’de bir süredir dünya gündemini de etkileyen konu “sıfır vaka” politikası. Çin’de hükümet vaka sayısını mümkün olduğunca aza indirmek hatta sıfırlamak istiyor. Peki bu nasıl sağlanabilir? Çin gibi devasa bir ülke söz konusu olunca sıkı yaptırımlar ve kapanmalar gündeme gelmek durumunda. Bu dünyanın kalanı için ise başka bir anlam taşıyor…
Pandeminin getirdiği en büyük sorunlardan biri de tedarik krizi olmuştu ve küresel çapta üretimin neredeyse 3’te 1’i anlamına gelen Çin’in gireceği yeni kapanmalar tedarik krizini alevlendirebilir. Korkulan bu ve bu korku oldukça gerçekçi.
Çin’in aldığı önlemler dahilinde birkaç şehirde on milyonlarca insan evlerine kapanmış durumda. Dünyanın birçok yerinden gerçekleşen Hong Kong bağlantılı uçuşlar da askıya alındı. Ülkenin uyguladığı “sıfır vaka, sıfır tolerans” programı son iki yılı küresel tedarik zinciri sorunlarıyla boğuşarak geçiren ithalat-ihracatçıları Çin’deki fabrikaların ve limanların her an kapanabileceği ihtimaliyle diken üstünde tutuyor.
Uzayan teslimat süreleri ve işçi kıtlığı ile birlikte artan hammadde ve nakliye fiyatları bir yanda dururken şimdi Covid-19’un yeni varyantı global ticareti tehdit ediyor.
Bunun sağlıkla ilgili boyutu ise Çin’in en büyük sınavı olarak değerlendirilmekte. İki yıl önce Wuhan’da virüs ilk kez ortaya çıktığında alınan önlemler arasında kapsamlı kapanmalar, karantinalar ve temaslı takipleri de yer alıyordu. Otoriter rejimin de yardımıyla sertlikten kaçınılmayan bu taktikler oldukça etkili oldu.
Açıklanan vaka ve can kaybı sayılarına bakıldığında 1.5 milyar nüfuslu Çin, dünyanın en büyük nüfusuna sahip olmasına rağmen 105 bin 87 vakayla 116. sırada yer alıyor. Çin can kaybı sayısında ise 4 bin 636 ölüm ile 84. sırada.
Omicron varyantı yüksek yayılım potansiyeli ile Çin’in önündeki en büyük sınav olarak durmakta.
Çin’in en büyük liman şehirlerinden dördü Şanghay, Dalian, Tianjin ve Shenzhen, Omicron varyantının küçük salgınlarını kontrol etmeye çalışmak için dar hedefli karantinalar uyguladı. Bu hafta sonu itibariyle, bu şehirler limanlarını kapatmamıştı. Yine de, Volkswagen ve Toyota geçen hafta Tianjin’deki operasyonlarını kapanmalar nedeniyle geçici olarak askıya alacaklarını duyurdu.
Ülkenin önündeki ciddi sınavlardan biri de hiç kuşkusuz Pekin 2022 Kış Olimpiyat Oyunları. Pekin 2022 dünyanın dört bir yanından sporcuları, antrenörleri, delegasyonu ve gazetecileri ağırlayacak. 4 Şubat’ta başlayacak olan oyunlar öncesinde ve sırasında Çin, ülkede herhangi bir vaka patlamasının yaşanmaması için elinden geleni tüm netliğiyle uygulama noktasında oldukça kararlı.
Analistler, bu durumun birçok endüstrinin mal akışında aksamalarla karşılaşabileceği anlamına gelebileceği yönünde piyasaları uyarıyor. Cumartesi günü Pekin’de şehrin ilk Omicron varyantı vakası tespit edildi ve yetkililer enfekte şahsın yaşadığı yeri ve işyerini karantina kapsamına aldı.
Çin’de kapsamlı karantinalar daha yaygın hale gelirse, bunun tedarik zinciri üzerindeki etkileri ABD’de de hissedilebilir. Dolayısıyla zaten ülkede son 40 yılın en yüksek seviyesinde olan enflasyon daha da kötüleştirebilir ve Biden yönetimi ile Federal Rezerv için zorluklar ortaya çıkabilir.
ABD-Çin İş Konseyi başkanı Craig Allen, “Çin bunu kontrol edebilecek mi, edemeyecek mi, bence gerçekten önemli bir soru” diyor ve “Liman şehirlerini kapatmaya başlamaları gerekirse, tedarik zinciri krizi mutlaka büyüyecektir” uyarısında bulunuyor.
Dünyanın dört bir yanındaki fabrikalarda, limanlarda ve depolarda aralıklı kapanmalar ile Amerikalı tüketicilerin yabancı mallara yönelik artan talebinin birleşimi, küresel teslimat sistemini alt üst etti. 2021 tatil sezonu öncesinde müşterilerin erken siparişleri sorunları büyük ölçüde hissedilmez kılarken işlerin 2022 ilkbaharıyla biraz daha normale dönmesi bekleniyordu.
Ta ki Omicron varyantına kadar… Gözler, Çin’e çevrilmiş durumda. Tüm yatırımcılar ve üreticiler Omicron, Çin’de önümüzdeki haftalarda yayılırsa ülkede daha fazla fabrika ve limanın kapanmaya zorlanıp zorlanmayacağını takip ediyorlar.
Çinli yetkililer ise daha dar hedefli karantinalar deniyorlar. Bir çip danışmanlığı şirketi olan International Business Strategies’in CEO’su Handel Jones “Önümüzdeki iki veya üç hafta içinde kontrol edemezlerse, tedarik zinciri üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini düşünüyorum. Şu anda çok hassas bir noktadayız” ifadelerini kullanıyor.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı The New York Times’ta “Supply Chain Woes Could Worsen as China Imposes New Covid Lockdowns” başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel
Netanyahu, sosyal medyada hesabından paylaştığı görüntülü mesajda, İsrail ile Hamas arasında esir takası mutabakatı müzakereleri…
Hamas yetkilisi, Gazze'de savaşı sona erdirmeyen bir ateşkesi kabul etmeyeceklerini bildirdi.
ABD merkezli ‘Alexander Historical Auctions’ adlı müzayede evi çocuklara yönelik cinsel istismar ve fuhuş ağı…
Ülkede yerel yönetimleri belirlemek için dün 107 seçim bölgesinde yapılan oylamada, şu ana kadar 102…
Yonhap'ın haberine göre, salgının başlaması sonrası sınırlarını dış dünyaya kapatan Kuzey Kore, ilk defa yurt…
Güney ve Güney Doğu Asya'da birçok okul ülkedeki aşırı bunaltan sıcaklardan dolayı geçiçi süreliğine tatil…