Bu anlaşmanın üzerinden bir hayli süre geçmesine rağmen Pfizer-Biontech aşısı hâlâ Çin’de onaylı değil. Bazı çevreler Çin hükümetinin ekonomik milliyetçi tavrı sebebiyle bu aşıya onay verileceğinden şüpheli. Çin’de 1 milyar insan Sinovac aşısını oldu. Aşının sahibi Sinopharm’ın aşısının Pfizer-Biontech’e göre etki oranının daha düşük olduğu ifade ediliyor.
Analist Zhao Bing, “Aşının onaylanması ekonomik veya biyolojik değil, politik bir karar” değerlendirmesinde bulunuyor. Aşıya onay verilse dahi Pfizer-Biontech aşısının üreticisi Fosun şirketi ne kadarlık bir piyasa payı kapabilir? Fosun’un hisseleri potansiyel aşı üretiminin de etkisiyle Ağustos ayında zirveleri görürken şimdi yüzde 40 daha aşağıda.
KOMŞU ÜLKELERDE VAR
Fosun, Çin hükümetinin yaptığı uluslararası anlaşmaları desteklediğini söylerken aşının onay sürecinin kanuni şekilde sürdüğünü aktarıyor. Pfizer-Biontech aşısı yaklaşık bir yıldır dünyanın pek çok ülkesinde uygulanıyor. Pfizer-Biontech aşısı Çin’e komşu olan Hong Kong, Tayvan ve Macau’da da uygulanıyor.
Fosun 2020 sonuna kadar aşı üretimi lisansı için Biontech’e 125 milyon euro ödemek durumundaydı. Böylece 2021 yılında Çin için 100 milyon doz mRNA aşısı üretebilecekti.
Fosun ayrıca Pfizer ile Çin’de aşı üretimi için ortak bir fabrika da kuracak. Bu fabrika tamamlandıktan sonra yılda 1 milyar doz aşı üretmesi bekleniyor. Çin Halk Cumhuriyeti, aşı üretimine stratejik bir ürün olarak yaklaşıyor. Aşı gönderilen ülkelerle sadece ekonomik değil, farklı siyasi köprüler de kuruluyor.
ÇİN MRNA’SI İÇİN SONUÇLAR BEKLENİYOR
Öte yandan Çin kendi mRNA aşısını da üretmek için çalışıyor. Bu aşı Suzhou Abogen Biosciences, Walvax Biotechnology ve Çin Ordusu işbirliğinde hazırlanıyor. Bu aşının üçüncü faz çalışmaları Meksika ve Endonezya’da yapılıyor. Sonuçlarının bu yılın sonunda belli olması bekleniyor.
Bloomberg Intelligence’tan sağlık analisti Mia He, “Çin’in şu anda bir mRNA aşısı yok. Bu aşı olduğunda ülke mRNA’yı da üretebildiğini dünyaya göstermiş olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Aşının üreticisi Abogen yabancı yatırımcıların da ilgisini çekiyor. Yatırım için Japon, Softbank ile görüşülürken, konu hakkında bilgi sahibi kaynakların verdiği bilgilere göre 300-400 milyon dolar arası bir nakit vermeye hazır bir yatırımcı grubu da var.
Abogen halihazırda Singapur devleti de dahil olmak üzere Ağustos ayından bu yana 700 milyon dolarlık yatırım aldı. Üç kurumun geliştirdiği aşıya ARCoV ismi verilecek. İki doz Sinovac olan Çin halkına ARCoV’un hatırlatma dozu olarak uygulanması bekleniyor.
BİR DE İLAÇ MASADA
Fosun’un sahibi Guo Guangchang zaman zaman devletle de karşı karşıya geldi. 2015 yılında bir süre ortadan kaybolan iş insanı, firması hakkında yürütülen soruşturmada yetkililere yardımcı olduğunu söylüyordu.
Fosun aynı zamanda Covid ilaçlarını da Çin’de satmanın yollarını arıyor. Bu yılın başında ilaçların satışı için yerli bir şirket olan Kintor ile anlaşma imzalandı. Kintor’un ürettiği Proxalutamide ismi verilen ve prostat kanserine iyi gelen bir ilacın Brezilya’da yapılan testlere göre Covid-19’da hastaneye yatışı düşürdüğü ortaya kondu. Kintor’un CEO’su ilacın testlerinin ABD’ye taşınması ile birlikte ilacın daha yaygın bilineceğini söylerken Aralık ayında testlerin ara sonuçlarının da alınacağını da vurguladı.
Çin devlet medyası ilacın Merck’ün ürettiği Covid-19 ilacı ile denk olduğunu belirtiyor. Çin pandemiden sonra daha kapalı bir ülke olarak dikkat çekiyor. Bu sebepten mRNA aşısının üretim süreçlerinde Batılı partnerler ile çalışılmadığı biliniyor.
Kaynaklar: Bloomberg, Reuters
Kaynak: Web Özel
