Koronavirüs iki yıldır hayatımızda. Salgının tıp alanındaki etkileri kadar ekonomi, teknoloji, sosyoloji gibi pek çok cepheye yansıması oldu. İstatistik bilimi de koronavirüsten nasibini aldı, ölüm, yoğun bakım, vaka sayılarını yorumlamaya çalışan bilim insanları da yorgun düştü. Böyle bir yorgunluğu bugün Alman bilim insanları da yaşıyor. Konu: Covid ölümleri.
Alman istatistik ofisi, Destasis’in verilerine göre; 2021 yılının eylül ayında 77 bin 612 kişi hayatını kaybetti. Bu son dört yılın ortalamasından 7 bin fazla. Ekim ayında da ortalama ölüm sayısı normalden 7 bin fazla oldu. Kasım ayında ise Destasis, son dört yılın ortalamasından yüzde 20 daha fazla, ek 15 bin ölü açıkladı.
BİR MEVSİMDE 30 BİN FAZLADAN ÖLÜM
Sonbahar aylarında gerçekleşen ek 30 bin ölüm bilim insanlarını düşündürüyor. İlk etapta buna Covid-19’un yol açtığı düşünülebilir. Robert Koch Enstitüsü’nün rakamlarına göre eylül ayında 1599, Ekim ayında 2340, Kasım ayında 6402 kişi salgında hayatını kaybetti. Yani önceki dört yıl ortalamasının sonbahar aylarına göre toplam 30 bin fazladan ölüm olurken bunların yaklaşık 10 binini Covid ölümleri oluşturdu ve geriye 20 bin açıklanamayan ölüm kaldı.
TÜİK, Türkiye’de 2020 yılında ne kadar insanın hayatını kaybettiğini henüz açıklamadı.
Ölüm istatistiklerini inceleyen bilim insanları kışın solunum yolu rahatsızlıklarının artmasından dolayı her zaman daha fazla ölüm görüldüğünü söylüyor. Fakat bu sonbaharda yaşanan artışları açıklamıyor. Münih Üniversitesi’nde istatistik üzerine çalışan öğretim görevlisi Göran Kauermann’a göre; her yıl Almanya nüfusu biraz daha yaşlanıyor, bu sebepten ölü sayılarında artış görülmesi normal. Kauermann, “Eskisi gibi doğum oranları olan bir dönemde değiliz. Genç nüfusun yetişmemesi de ölüm sayılarını artırıyor” demekte.
Kauermann eylül 2021 ölümlerini incelediğinde enteresan bir duruma rastlamamış ancak, kasım ayına gelindiğinde ilginç bir tablo ortaya çıkıyor. Rakamlara göre 2021’in ilk 48 haftasında 60-70 yaş arasında insanların ölüm oranı önceki dört yıla göre yüzde 123 oranında artmış.
ERTELENMİŞ AMELİYATLAR MI?
Devlet istatistik kurumu Destasis’te ölü sayıları üzerine çalışan, Felix zur Nieden, “Aşırı ölü sayıları tespit edilmemiş vakalardan kaynaklı olabilir veya ertelenmiş ameliyatlar kaynaklı da” demekte.
Aslında Almanya’da 2021 yılının ilk yarısında ortalamadan çok daha az ölüm gerçekleşmişti. Bazı insanlar Covid-19 aşılarından dolayı daha çok insanın hayatını kaybettiğini söylüyor. Bu bilimsel verilerden uzak bir iddia. Almanya’da aşırı ölümler sonbahar aylarında görülmeye başlarken aşılama kampanyası Ocak ayında başladı. Bilim insanları Almanya’da 1919 yılında da 1. Dünya Savaşı etkileri harici açıklanamayan ölümler görülmüş.
Heidelberg Üniversitesi’nin baş patoloğu Doktor Peter Schirmacher rakamlara baktığında tıbbi bir gerekçe bulamadığını, ekonomik, evde bakım sıkıntısı, lojistik sebeplerin sonbahardaki aşırı ölümlere sebep olmuş olabileceğini söyledi.
BÖLGEDEN BÖLGEYE DEĞİŞİYOR
Kauermann’ın istatistik çalışmasına göre; Almanya’nın farklı federal bölgelerinde aşırı ölüm sayıları arasında farklılıklar var. Özellikle aşılama oranının düşük olduğu Thuringia, Saxony, Bavyera ve Baden-Wüttenberg eyaletlerinde aşırı ölüm oranları yüksek.
Destasis, 2020 yılında 46 bin aşırı ölüm gerçekleştiğini bu ölümlerin 26 bininin nüfusun yaşlanmasından dolayı olduğunu açıklamıştı. Essen Üniversitesi’nden Bernd Kowall’in hesabına göre 2016-2019 yıllarının ölüm rakamları ortalaması alındığında, 2020 yılında Almanya’da aşırı ölüm gerçekleşmedi. İnsanların uzun süre karantinada kalması ve sosyal temasın da kesilmesi ölüm sayılarının sapmamasında etkili oldu.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin tamamı Die Welt’te Birgit Herden imzası ile yayımlanan, “Die rätselhafte Übersterblichkeit im Herbst” isimli makaleden alınmıştır.
