Mali’nin iletişimden sorumlu yüksek makamı tarafından yayınlanan emir sosyal medya üzerinden dağıtıldı. Bildiride bu kararın televizyon, radyo, online ve basılı gazeteler de dahil olmak üzere tüm medya organları için geçerli olduğu belirtildi.
Mali 2020’den bu yana iki darbe yaşadı ve son yıllarda Batı ve Orta Afrika’yı kasıp kavuran siyasi istikrarsızlık dalgasına öncülük etti. Ülke, siyasi sorunlarının yanı sıra El Kaide ve IŞİD grubuyla bağlantılı militanların giderek kötüleşen isyanının da pençesinde.
Yasağın kapsamı ya da pratikte nasıl uygulanacağı henüz belli değil. Gazetecilerin ekonomi gibi siyasetle yakından bağlantılı konularda haber yapmalarına izin verilip verilmeyeceği ve çalışmalarını kimin izleyeceği de belirsiz.
Basın örgütünden tepki
Mali’deki gazetecileri temsil eden şemsiye örgüt, alışılmadık derecede sert bir karşı çıkışla yanıt verdi.
Maison de le Press ya da Basın Evi olarak bilinen grup, kararı reddettiğini açıkladı ve gazetecilere Mali’deki siyaset hakkında haber yapmaya devam etme çağrısı yaptı. Ayrıca gazetecileri “dik durmaya, birlik olmaya ve vatandaşların bilgiye erişim hakkını savunmak için seferber olmaya” çağırdı.
Mali’nin ulusal insan hakları komisyonu da yayınladığı bir bildiriyle karardan duyduğu üzüntü ve derin endişeyi dile getirdi. Komisyon, kararın zararlı olabileceği konusunda cuntayı uyardı. Açıklamada, “Temel hak ve özgürlüklere getirilen bu kısıtlamalar toplumsal iklimi sakinleştirmek yerine, ülkenin ihtiyaç duymadığı sorun ve gerginliği tırmandırabilir” denildi.
Siyasi faaliyet yasağı
Medyaya yönelik baskı, cuntanın kamu düzeninin korunması gerekçesiyle siyasi partilerin tüm faaliyetlerinin ikinci bir emre kadar askıya alınmasını emrettiği benzer bir eylemin ardından geldi. Haber devlet televizyonunda, halk Ramazan Bayramı’nı kutlarken yayınlandı.
Analistler bu kararın, cuntanın söz verdiği gibi ülkeyi demokratik yönetime döndürememesinden duydukları hayal kırıklığını dile getiren siyasi figürlere, sivil topluma ve öğrencilere karşı bir tepki olabileceğini söylüyorlar.
Fas merkezli bir düşünce kuruluşu olan Yeni Güney Politika Merkezi’nden Rida Lyammouri açıklamada, “Son haftalarda siyasi partiler ve şahsiyetlerin baskısı arttı” dedi ve ekledi. “İlk kez halk ve siyasetçiler cunta liderlerini açıkça eleştirdi ve onları ciddiyetsizlikle suçladı.”
Askeri darbe
2021’de ikinci bir darbenin ardından yönetimi ele geçiren Albay Assimi Goita, 2024 başlarında ülkeyi demokrasiye döndürme sözü vermişti. Ancak Eylül ayında cunta, daha fazla teknik hazırlık yapılması gerektiğini gerekçe göstererek Şubat 2024’te yapılması planlanan seçimleri süresiz olarak iptal etti.
Cunta, 2012 yılında seçilmiş hükümeti görevden aldıktan sonra ortaya çıkan isyanı sona erdirmeyi vadetti. On yıllık yardımın ardından ilerleme kaydedilememesinin yarattığı hayal kırıklığı nedeniyle Fransa ile askeri bağlarını kopardı ve bunun yerine güvenlik desteği için Wagner grubundan paralı askerler olan Rus müteahhitlere yöneldi. Ancak analistler şiddetin daha da arttığını söylüyor.
Amerika Birleşik Devletleri siyasi faaliyetlerin yasaklanmasından “derin endişe” duyduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller Washington’da gazetecilere yaptığı açıklamada “İfade ve örgütlenme özgürlüğü açık bir toplum için kritik öneme sahiptir” dedi.
